کلودیوس دوم، فرمانروای قاطع روم، معتقد بود سربازان مجرد نسبت به متاهلان، جنگجویان بهتری هستند. عقیده ای ماندگار که هنوز پس از گذشت قرن ها، در گروه های فشار چون مجاهدین خلق و پادگان اشرف عراق امروزی استوار است! با این منطقِ کلودیوس، ازدواج برای آدم های امپراطوری روم، میوه ممنوعه شد. والنتیوس، کشیش رومی تنها کسی بود که چشم بر بی رحمی فرمانروا بست و مخفیانه عقد سربازان با دختران محبوبشان را می خواند. خبر به حاکم رسید. دستور داد کشیش را زندانی کنند. اینبار نوبت عاشقی به خود والنتیوس رسید و عشق دختر زندانبان، تلخی اسارات زندان را برایش به احلی من العسل مبدل ساخت. نامه های زیادی برای او نگاشت که زیر امضای تمام آنها نوشته بود: از طرف ولنتاین تو...
مدتی بعد کشیش به جرمِ خلافِ رودخانه ی کلودیوس شنا کردن، اعدام شد و اولین کشته ی راه عشق لقب گرفت.
چهارده فوریه مصادف با 25 بهمن همان روزی است که مردم دنیا به احترام ولنتاین جشن میگیرند، مقام عشق را گرامی می دارند و به آنها که دوسشتان دارند هدیه می دهند.
هدیه مشهور این روز، شکلات است. شاید خاصیت عشق افزایی شکلات سیاه در این انتخاب بی تاثیر نباشد.
در ایتالیا و انگلیس مرسوم بوده زنان مجرد پیش از طلوع آفتابِ روز ولنتاین از خواب برخیزند و کنار پنجره اتاقشان بایستند تا مردی از مقابل پنجره عبور کند. معتقد بودند اولین مرد رویت شده در آن روز، کسی است که ظرف یکسال با او ازدواج میکنند.
در فرانسه پسران اسم معشوقه شان را روی آستین لباسشان می نگاشتند تا همه را از حس خود آگاه سازند. در ژاپن ماجرا کمی متفاوت است. این دخترانند که باید به مردان شکلات هدیه دهند. پرخرج ترین آدمها در این روز، زنان شاغلند؛ آنها باید به تمام مردان همکارشان شکلات تقدیم کنند.
از دیگر هدایای مرسوم روز عشق، کارت تبریک ولنتاین است. سالیانه بیش از یک میلیارد کارت تبریک با طراحی ویژه ولنتاین در سراسر جهان رد و بدل میشود. گل رز از دیگر هدایای مخصوص این روز است و هرساله بیش از 50 میلیون شاخه از شهبانوی گلها به همراه میلیونها جعبه شکلات برای هدیه به معشوق توسط عشاق خریداری میگردد.
قلب به علت آنکه مرکزیت احساسات عمیق و پرشور است، کیوپید، کودکی برهنه، فربه و بالدار با لبخندی شیطنت آمیز و کمان بدست به دلیل اعتقاد به آنکه اصابت یک تیر این کودک به قلب افراد او را فورا عاشق می کند، کبوتر به دلیل پاکی و وفادار بودنش، روبان قرمز به رسم زمان های قدیم که شوالیه ها هنگام عزیمت به جنگ، نوار یا روسری از معشوقه خود می گرفتند و به یادگار می بردند، از هدایا و نمادهای خاص روز ولنتاین هستند.
با رنگ باختن آداب و رسوم سنتی و واردات بی گمرک و بدون فیلتر فرهنگ، چند سالی است تب مد ولنتاینِ اروپایی، جوانان ایرانی را در خود میسوزاند. آنان از روزها قبل پول جیبی هایشان را پس انداز میکنند تا بتوانند هدیه شایسته ای برای محبوبشان بخرند. اعتراض بزرگترها در برابر خرج های سنگین جوانها در ولنتاین اثری ندارد و این دسته بر مرام ویکتور هوگو که می گفت: "چقدر عاقل اند آنها که در عشق احمق اند" استوارند. به نظر می رسد سهم دختران ایرانی در هدیه دادن، بیشتر از هدیه گرفتن است. "دخترها در عشق باورپذیرترند و در خرید دست به جیب تر از پسرانند. به همین جهت 80 درصد مشتری ها در ایام منتهی به ولنتاین دختران هستند." این را فروشنده ی مغازه ای که دکور فروشگاهش را هم با هدایای ویژه ولنتاین طراحی کرده میگوید.
البته که خرده ای نیست به این اینان! به قول آلبرت انیشتین:" در سقوط افراد در چاه عشق، قانون جاذبه اثری ندارد."
در مقابل جماعت ِعشق های کم قدمت، کم نیستند مردانی که در این روز به پاسداشت محبت بی دریغ و چندساله ی همسرشان، کرکره ی مطبخ منزل و بشور و بساب خانه را پایین میکشند و همسر را مهمان رستورانی میکنند و با هدیه ای خستگی را از تنش بدر میکنند.
ایرانیان در بزرگداشت روز عشق، ید طولایی دارند. احساس دین این جماعت به محبوشان، به قرن ها پیش از میلاد بازمیگردد. در ایران باستان، پنجم اسفند هر سال در روزی که به سپندارمذگان یا اسفندارمذگان معروف بود، مقام عشق را پاس می داشتند. در سپندارمذگان زنان با محبت به شوهرانشان هدیه می دادند و مردان از زنان خود اطاعت میکردند. سپندارمذ لقب ملی زمین است. دامان پر مهر زن و زمین، زشت و زیبا را در خود آرام میدهد، با فروتنی به همه عشق می ورزند و برای این بذل و بخشش عاشقانه، رنگ و جنس و زبان و نوع مخلوق برایش تفاوتی نمیکند.
روز باستانی عشقِ ایرانیان زیر خروارها بی تفاوتی دارد خاک می خورَد و کماکان همان قریبِ غریب است.
سال ها دل طلب جام جم از ما میکرد / و انچه خود داشت ز بیگانه تمنا میکرد...
پی نوشت:
یادش بخیر کلاس یادداشت استاد طاهری...بنده ی خودشون کردن ماها رو.
